Nie wszyscy są przekonani, że warto poświęcać swój czas na odbycie stażu czy praktyki zawodowej, zwłaszcza, że nie zawsze są to zajęcia odpłatne. Warto jednak wziąć pod uwagę, że w wielu zawodach samo wykształcenie nie wystarczy i nikt nie zatrudni osoby, która nie ma żadnego doświadczenia zawodowego. Jakie więc możliwości nabycia praktycznych umiejętności daje nam obecny rynek pracy?

Zasady stażu

Staż można odbyć w zasadzie w dowolnej firmie, o ile tylko jej właściciel wyrazi na to zgodę. Jeśli więc upatrzysz sobie jakieś miejsce, w którym chciałbyś pracować, wystarczy przekonać do tego pomysłu osobę decyzyjną i z nią ustalić warunki odbycia stażu. Powszechnie przyjęte zasady mówią natomiast, że staż nie może trwać dłużej jak 12 miesięcy i należy go uregulować specjalną umową.

W zakres obowiązków stażysty powinny wchodzić zadania takie same lub podobne do tych, które wykonuje zwykły pracownik etatowy firmy na określonym stanowisku. Niedopuszczalne jest więc praktyka przywoływana często przez młodych ludzi, że na stażu głównie parzy się kawę, kseruje dokumenty czy robi porządek w papierach. Szef powinien wyznaczyć stażyście konkretne obowiązki i zadania, które pozwolą na nabycie nowych, przydatnych na rynku pracy umiejętności i kwalifikacji. Tym bardziej, że osoba odbywająca staż po jego zakończeniu powinna otrzymać od pracodawcy pisemne referencje oraz zaświadczenie o zrealizowanej formie nauce zawodu.

Staż z urzędu pracy

Najpopularniejszą formą stażu jest ten organizowany przez urzędy pracy, jednak chętni muszą spełnić szereg warunków. Co ważne trzeba kwalifikować się do jednej z grup szczególnie zagrożonych bezrobociem, np. mieć poniżej 30 lat albo powyżej 50 lat i nie być studentem. Plusem pośrednictwa urzędu pracy jest natomiast pokrycie przez instytucję kosztów związanych z zatrudnieniem stażysty, dzięki czemu firmy chętniej decydują się na organizację stażu.

Z kolei stażysta ma zagwarantowane w takiej sytuacji wynagrodzenie, które wynosi 120% zasiłku dla osób bezrobotnych. Warto to wziąć pod uwagę, ponieważ bezpłatne staże nie należą w Polsce do rzadkości. Poza tym w zamian za opłacenie stażysty pracodawcy czasem już na etapie podpisywania umowy z urzędem zobowiązują się np. do przyjęcia danej osoby na etat po zakończeniu przez nią stażu.

Specjalne programy stażowe

Jeszcze innym rozwiązaniem jest skorzystanie ze specjalnych programów i konkursów organizowanych przez bardzo różne instytucje i podmioty. Pierwszy przykład to inicjatywa realizowana w kraju - Program Kariera. Program przeznaczony jest dla studentów ostatnich lat studiów, a także absolwentów przed 30 r.ż. Co prawda sito rekrutacyjne jest dość gęste, jednak na zwycięzców rywalizacji czekają dobrze płatne (w 2018 r. było to minimum 2,5 tys. zł) staże w renomowanych firmach i perspektywa świetnej pracy.

Drugim przykładem jest konkurs „EuroStaż”, którego główną nagrodą była możliwość odbycia stażu w Parlamencie Europejskim. W każdej z 3 edycji przedsięwzięcia wyjazd na płatny staż (minimum 1 tys. euro) otrzymało 16 osób, czyli zwycięzców w swoim województwie. Więcej o zasadach „EuroStażu” przeczytasz na stronie poświęconej konkursowi.

Praktyki

Warto też pamiętać, że czymś nieco odmiennym od stażu są praktyki zawodowe i absolwenckie, które również umożliwiają zdobycie pierwszego doświadczenia zawodowego. Praktyki są obowiązkowym punktem programu w szkołach zawodowych, ale też na wielu kierunkach studiów i wtedy mają ściśle zdefiniowany zakres. W przypadku praktyk realizowanych dobrowolnie, nie ma tak precyzyjnego programu czy ram czasowych. Mogą one trwać najwyżej 3 miesiące, ale podstawowy minus jest taki, że są najczęściej bezpłatne.

Co zyskasz?

Staż to przede wszystkim sprawdzenie wiedzy zdobytej w czasie nauki na studiach, w szkole, na kursach itp. Dzięki niemu utrwalasz pewne informacje, ale co więcej, nabywasz zupełnie nowe kompetencje. To szansa na zdobycie pierwszego doświadczenia zawodowego, które obejmuje nie tylko tzw. twarde umiejętności, ale również umiejętności miękkie – społeczne i interpersonalne, np. zdolność do nawiązywania relacji w pracy (z szefem, współpracownikami, klientami) czy pracy w zespole.

Dzięki odbyciu stażu lub praktyki CV wzbogaca się o bardzo istotny punkt, na który uwagę zwraca każdy rekruter i pracodawca szukający nowego pracownika. Jednak do składania dokumentów aplikacyjnych do kolejnych firm może w ogóle nie dojść, jeśli tylko podczas stażu pokażesz się od jak najlepszej strony. Wtedy są duże szanse, że właściciel firmy, w której byłeś stażystą, będzie skłonny zatrudnić Cię na stałe.

I jeszcze jedno, podczas stażu można zweryfikować swoje zawodowe plany i ambicje. Dopiero wtedy większość osób ma możliwość na własne oczy sprawdzić, na czym polega wykonywanie danego zawodu i na ile własne wyobrażenia odpowiadają rzeczywistości. To czas, aby się utwierdzić w podjętej wcześniej decyzji lub przemyśleć zmianę planów.